چرم یکی از زیباترین و بادوام ترین متریال هایی است که در ست کیف و کفش چرم، مبلمان، صندلی خودرو و لباس های لوکس استفاده می شود. اما با گذر زمان یا بر اثر بی احتیاطی ممکن است روی سطح آن خط و خش های ریز یا عمیق ایجاد شود که ظاهر آن را خراب کند. خبر خوب این است که در بیشتر مواقع می توان این آسیب ها را با روش های اصولی و خانگی یا با مواد تخصصی ترمیم چرم برطرف کرد. در این مقاله به صورت کامل و حرفه‌ای یاد می‌گیریم چطور خط و خش چرم را پاک کنیم از بروز آن جلوگیری کنیم و در نهایت چرم را مثل روز اول درخشان و سالم نگه داریم.
شناخت نوع چرم قبل از ترمیم
قبل از اینکه هر محصول یا روشی را برای پاک کردن خش استفاده کنید باید نوع چرم را بشناسید. چون هر نوع چرم واکنش متفاوتی نسبت به مواد ترمیم کننده دارد.
- چرم طبیعی (Natural Leather): مقاوم تر و گران قیمت‌تر است اما نسبت به رطوبت حساس تر بوده و باید با مواد مخصوص مراقبت شود.
- چرم مصنوعی (PU یا PVC): نگهداری ساده تری دارد ولی در برابر حرارت یا مواد شیمیایی زودتر آسیب می‌بیند.
- چرم نبوک و جیر: سطحی پرزدار دارند و نباید از واکس یا روغن مستقیم روی آن ها استفاده شود.
نکته: همیشه قبل از ترمیم، قسمت کوچکی از چرم را تست کنید تا از واکنش آن با ماده مورد استفاده مطمئن شوید.
علت اصلی ایجاد خط و خش روی چرم چیست؟
چرم برخلاف ظاهر مقاوم و بادوامش متریالی زنده و حساس است که از الیاف طبیعی و چربی های حیاتی تشکیل شده است. این الیاف همان طور که در پوست انسان وجود دارند، در برابر شرایط محیطی و تماس فیزیکی واکنش نشان می دهند.
بنابراین وقتی چرم در معرض عواملی مانند خشکی، گرما، تماس با اجسام زبر یا نور شدید قرار می‌گیرد ساختار طبیعی خود را از دست می دهد و به تدریج دچار خط و خش می‌شود. برای درک دقیق تر این مسئله لازم است بدانیم هر کدام از این عوامل چگونه روی بافت چرم اثر می گذارند و چرا باعث ایجاد خش می‌شوند.
تماس با اجسام زبر و فلزی
یکی از مهم ترین دلایل آسیب دیدگی چرم تماس مداوم با اشیای تیز یا زبر است. سطح چرم، اگرچه محکم و انعطاف پذیر است اما در برابر فشار متمرکز یا تماس اصطکاکی مقاومت محدودی دارد.
برخورد هایی مانند تماس زیپ لباس با صندلی چرمی کشیده شدن کلید یا کمربند روی کیف چرمی یا حتی تماس ناخن هنگام پوشیدن کفش، می‌تواند باعث جدا شدن لایه نازک محافظ سطح چرم شود. در نتیجه چرم در آن ناحیه رنگ طبیعی خود را از دست می دهد و خطی روشن یا مات روی سطح آن پدیدار می شود. این نوع خش معمولا در مراحل اولیه سطحی است و اگر به موقع ترمیم شود، با استفاده از روغن یا واکس مخصوص کاملا از بین می‌رود.
خشکی چرم و کمبود چربی طبیعی
چرم برای حفظ نرمی و انعطاف خود به چربی طبیعی نیاز دارد. این چربی به طور معمول در فرآیند دباغی درون بافت چرم قرار می‌گیرد تا در برابر تغییرات دما و رطوبت مقاوم باشد. اما با گذر زمان و به ویژه در صورت قرار گرفتن در هوای خشک یا تمیز شدن مکرر بدون استفاده از نرم کننده این چربی از بین می‌رود.
وقتی چرم خشک می شود الیاف درونی آن سفت شده و به هم می چسبند در نتیجه سطح چرم شکننده می شود و به راحتی دچار ترک های ریز و خش های سطحی خواهد شد. چرم خشک معمولا ظاهری مات و بی روح دارد و در لمس زبری و سفتی آن کاملا محسوس است. برای جلوگیری از این مشکل استفاده منظم از کرم های تغذیه کننده و روغن های مخصوص چرم ضروری است تا رطوبت طبیعی آن حفظ شود.
تاثیر نور خورشید و حرارت مستقیم
نور مستقیم خورشید به ویژه در مناطق گرم، یکی از عوامل اصلی پیری زودرس چرم است. اشعه فرابنفش (UV) نه تنها رنگ چرم را کم‌کم تغییر میدهد، بلکه باعث از بین رفتن چربی های محافظ سطح آن نیز می شود. زمانی که چرم مدت طولانی زیر نور آفتاب قرار بگیرد، انعطاف خود را از دست می دهد و ترک هایی ظریف روی سطح آن ظاهر می‌شود. از سوی دیگر حرارت مستقیم از وسایلی مانند بخاری، سشوار یا حتی گرمای زیاد خودرو نیز باعث خشک شدن سریع چرم و شکنندگی الیاف آن می‌شود. به همین دلیل کارشناسان توصیه می کنند محصولات چرمی در محیط های سایه دار و خنک نگهداری شوند تا ساختار طبیعی آنها دچار تغییر نشود.
تمیز کردن نادرست و استفاده از مواد شیمیایی نامناسب
یکی از اشتباهات رایج در مراقبت از چرم استفاده از شوینده ها یا اسپری های معمولی است. این محصولات حاوی ترکیبات الکلی و قلیایی هستند که بافت چرم را به شدت خشک می کنند. وقتی چرم با مواد شیمیایی تمیز شود، لایه طبیعی محافظ آن از بین می‌رود و به مرور زمان خطوط ریز روی سطح ظاهر می‌شود. در بعضی موارد حتی تغییر رنگ یا پوسته پوسته شدن نیز مشاهده می‌شود.
برای تمیز کردن صحیح چرم باید از محلول های مخصوص «Leather Cleaner» استفاده کرد که pH خنثی دارند و ضمن پاک کنندگی به حفظ نرمی و رطوبت چرم نیز کمک می‌کنند. در واقع نحوه شستشو و انتخاب محصول تمیزکننده به اندازه ترمیم اهمیت دارد چون اگر چرم یک بار به درستی پاک نشود آسیب آن ماندگار خواهد بود.
تغییرات دمایی و شرایط نگهداری نامناسب
چرم به تغییرات شدید دما و رطوبت بسیار حساس است. نگهداری آن در محیط هایی که رطوبت زیاد یا خیلی کم دارند می تواند باعث انقباض یا انبساط بافت داخلی شود. این تغییرات پی در پی، چرم را شکننده کرده و موجب ایجاد خطوط سطحی یا شکاف های ظریف می‌شود.
برای مثال اگر کیف یا کفش چرمی مدت زیادی در کمدی بسته و بدون تهویه قرار بگیرد بافت آن خشک می‌شود و به محض استفاده مجدد ترک های ریز نمایان می‌شوند. بهترین محیط نگهداری چرم جایی است که دمای متعادل و رطوبت نسبی داشته باشد نه خیلی خشک و نه خیلی مرطوب.
پیری طبیعی چرم و استفاده طولانی‌مدت
چرم با وجود دوام بالا ماده ای زنده است که در طول زمان فرسوده می شود. با گذشت سال ها و استفاده مکرر، الیاف طبیعی آن استحکام اولیه خود را از دست می‌دهند. در این مرحله حتی بدون تماس فیزیکی یا نور، ممکن است خطوط ظریف روی سطح ظاهر شود. اگر مراقبت و تغذیه مناسب به طور منظم انجام شود فرآیند پیری چرم بسیار کندتر خواهد بود. اما بی توجهی در نگهداری باعث می شود چرم در اثر گذر زمان، خشک، کدر و پر از خش های ریز شود.
روش های خانگی برای پاک کردن خط و خش چرم
۱. استفاده از روغن های طبیعی (زیتون، نارگیل یا بادام شیرین)
روغن های گیاهی از بهترین گزینه ها برای ترمیم خش های سطحی هستند چون بافت چرم نیز مانند پوست انسان از چربی طبیعی تغذیه می‌شود. وقتی چرم خشک می‌شود ترک های ریز و خطوط سطحی روی آن ظاهر می‌شود. استفاده از روغن باعث می شود الیاف خشک دوباره نرم و انعطاف پذیر شوند.
مراحل استفاده دقیق:
- با یک پارچه خشک، سطح چرم را کاملا از گرد و خاک پاک کنید.
- چند قطره از روغن را روی یک تکه پنبه یا پارچه نخی بریزید.
- با حرکات دایره‌ای و ملایم روی ناحیه خش دار ماساژ دهید تا روغن در بافت چرم نفوذ کند.
- اجازه دهید حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بماند تا کاملا جذب شود.
- در نهایت با یک دستمال خشک سطح را پاک کنید تا براق و تمیز شود.
نکات تخصصی:
- اگر چرم رنگ روشن دارد ابتدا روغن را در قسمت پنهان تست کنید تا از تغییر رنگ مطمئن شوید.
- استفاده بیش از حد از روغن ممکن است منافذ چرم را ببندد، پس به اندازه کافی استفاده کنید.
- روغن نارگیل برای چرم های براق مناسب تر است، در حالی‌که روغن زیتون برای چرم های مات نتیجه طبیعی تری میدهد.
۲. استفاده از کرم، واکس یا نرم کننده های مخصوص چرم
کرم‌ها و واکس های مخصوص چرم محصولات حرفه‌ای هستند که در خانه هم می توان از آن ها استفاده کرد. این محصولات حاوی ترکیبی از موم طبیعی، روغن های معدنی و سیلیکون های محافظتی هستند که خش ها را پر کرده و رنگ سطح چرم را یکنواخت می‌کنند.
روش استفاده:
- ابتدا سطح چرم را تمیز و خشک کنید.
- مقدار کمی از کرم یا واکس را با دستمال نخی نرم روی سطح خش دار بزنید.
- با حرکات آرام و چرخشی پخش کنید تا کاملا جذب شود.
- بعد از ۱۵ دقیقه، با دستمال تمیز یا پد مخصوص سطح را برق بیندازید.
نکات کلیدی:
- برای نتیجه بهتر کرم یا واکس را متناسب با رنگ چرم انتخاب کنید.
- استفاده منظم هر دو تا سه ماه، از خشک شدن چرم و ایجاد خش جدید جلوگیری می‌کند.
- واکس های بی رنگ (Neutral Wax) گزینه‌ای امن برای همه رنگ ها هستند.
۳. وازلین برای رفع خط و خش های سطحی
وازلین به عنوان یک نرم کننده ارزان و در دسترس یکی از بهترین درمان های خانگی برای خش های ریز است. خاصیت مرطوب کنندگی بالای آن باعث نرم شدن سریع سطح خشک و کاهش وضوح خط‌ها می شود.
روش استفاده:
- مقدار کمی وازلین را با انگشت روی ناحیه آسیب دیده بزنید.
- با پارچه نخی نرم، چند دقیقه ماساژ دهید تا جذب شود.
- ۲۰ دقیقه بعد با دستمال خشک باقی مانده را پاک کنید.
نکته: وازلین برای کیف و کفش های چرمی عالی عمل می‌کند اما برای چرم نبوک و جیر مناسب نیست چون باعث از بین رفتن حالت پرزدار سطح می‌شود.
۴. استفاده از موم زنبور عسل برای براق سازی و محافظت
موم زنبور عسل یکی از طبیعی ترین مواد ترمیمی است که علاوه بر از بین بردن خط و خش، لایه‌ای محافظتی روی چرم ایجاد می‌کند و مانع از ترک خوردگی مجدد می‌شود.
طرز استفاده:
- مقدار کمی موم را با سشوار یا بخار گرم نرم کنید.
- با پنبه روی محل خش بمالید و ماساژ دهید.
- بعد از خشک شدن، با پارچه خشک و نرم برق بیندازید.
نتیجه: چرم دوباره درخشندگی طبیعی خود را به دست می آورد و خطوط سطحی تقریبا محو می‌شوند.
۵. استفاده از گرمای کنترل شده (برای حرفه ای‌ها)
در بعضی موارد می توان با حرارت بسیار ملایم، سطح چرم را صاف‌تر کرد. این روش بیشتر برای کیف و کفش چرمی ضخیم یا چرم صندلی خودرو کاربرد دارد.
مراحل:
- یک پارچه نازک روی ناحیه خش قرار دهید.
- سشوار را روی حالت گرمای کم بگذارید و از فاصله ۲۰ تا ۳۰ سانتی متری باد گرم بدهید.
- در همان زمان با دستمال پارچه‌ای نرم سطح را ماساژ دهید تا بافت چرم صاف شود.
هشدار: این روش برای چرم مصنوعی، نازک یا رنگ شده مناسب نیست چون ممکن است باعث چروک یا تغییر رنگ شود.
۶. استفاده از شیر یا لوسیون بدن در شرایط اضطراری
اگر هیچ محصولی در دسترس ندارید می توانید از شیر یا لوسیون بدن بدون الکل برای نرم کردن سطح چرم استفاده کنید. این مواد خاصیت مرطوب کنندگی دارند و می توانند خطوط خفیف را تا حدی کاهش دهند.
روش: پارچه نخی را آغشته به مقدار کمی شیر یا لوسیون کرده و به آرامی روی سطح ماساژ دهید. سپس با دستمال خشک سطح را تمیز و براق کنید.
✅ نکات طلایی برای بهترین نتیجه
- همیشه قبل از هر کاری چرم را از گرد و غبار پاک کنید.
- هیچ وقت مواد را مستقیما روی چرم نریزید همیشه با پارچه نخی استفاده کنید.
- هر بار که از روغن یا واکس استفاده می‌کنید، حداقل ۱۲ ساعت بعد از آن چرم را در معرض نور یا استفاده قرار دهید.
- اگر خش عمیق است یا چرم تغییر رنگ داده، از محصولات حرفه‌ای‌تر مثل «فیلر و بالم ترمیمی» استفاده کنید.
روش های حرفه ای برای ترمیم چرم آسیب دیده
در برخی مواقع آسیب های چرم فراتر از چند خط سطحی هستند و تنها روش های خانگی نمی توانند ظاهر اصلی را بازگردانند. وقتی چرم دچار خراش عمیق، تغییر رنگ یا پوسته شدن سطحی می‌شود، باید از محصولات و تکنیک های تخصصی تر استفاده کرد.
این محصولات نه تنها ظاهر را بازسازی می کنند بلکه لایه محافظ چرم را نیز احیا می‌نمایند تا از آسیب مجدد جلوگیری شود. ترمیم حرفه‌ای چرم نیازمند دقت شناخت بافت و انتخاب درست مواد ترمیمی است.
استفاده از فیلر چرم
فیلر چرم ماده‌ای خمیری مانند است که برای پر کردن ترک ها، خطوط عمیق یا بریدگی های سطحی استفاده می شود. این ترکیب معمولا از رزین های انعطاف پذیر ساخته می‌شود تا پس از خشک شدن، خاصیت کشسانی مشابه چرم طبیعی را حفظ کند. زمانی که روی ناحیه خش قرار می گیرد، فضا های خالی بین الیاف چرم را پر کرده و سطحی یکدست و صاف به وجود می‌آورد.
پس از خشک شدن کامل می توان سطح را با رنگ مخصوص چرم هماهنگ کرد تا هیچ اثری از خش باقی نماند. در فرآیند حرفه‌ای ترمیم، فیلر معمولا در چند لایه بسیار نازک استفاده می شود تا بافت چرم به صورت طبیعی بازسازی شود نه اینکه ظاهری مصنوعی پیدا کند. این ماده برای ترمیم مبل های چرمی، صندلی خودرو و کیف های لوکس گزینه‌ای بسیار موثر محسوب می شود.
استفاده از رنگ ترمیمی چرم
در مواقعی که علاوه بر خط و خش، رنگ سطح چرم نیز تغییر کرده یا از بین رفته باشد استفاده از بالم رنگی ترمیمی ضروری است. بالم های تخصصی ترمیم چرم، ترکیبی از رنگدانه های نرم و مواد محافظتی هستند که با نفوذ به سطح چرم رنگ اصلی را بازسازی و یکنواخت می‌کنند. این محصولات نه تنها رنگ را احیا می کنند، بلکه به دلیل داشتن ترکیبات مرطوب کننده به نرم و براق شدن چرم نیز کمک می‌نمایند.
برای نتیجه حرفه ای معمولا بالم با اسفنج مخصوص یا پارچه نخی نرم روی سطح مالیده می‌شود تا رنگ به صورت طبیعی جذب بافت چرم شود. در صورت لزوم می‌توان پس از جذب کامل، لایه دوم یا سوم را نیز اضافه کرد تا رنگ به ثبات کامل برسد. در پایان استفاده از یک پوشش محافظ بی‌رنگ (Leather Finish) باعث تثبیت رنگ و مقاومت بیشتر در برابر سایش و نور خورشید خواهد شد.
استفاده از کیت ترمیم چرم خودرو
صندلی های چرمی خودرو به‌ویژه در مدل های لوکس، به دلیل تماس مکرر و فشار زیاد بیش از سایر انواع چرم در معرض خراش و ترک هستند. برای ترمیم حرفه‌ای آن ها کیت های آماده ای طراحی شده‌اند که شامل مجموعه‌ای از ابزارها و مواد تخصصی مانند فیلر، رنگ، اسفنج، پد پرداخت و پوشش محافظ UV هستند. این کیت ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که بتوان بدون نیاز به کارگاه چرم‌سازی، در منزل یا گاراژ، ترمیمی دقیق و ظریف انجام داد.
مراحل کار معمولا شامل تمیز کردن کامل سطح استفاده از فیلر برای پر کردن خطوط، اعمال رنگ هماهنگ با چرم، خشک سازی و در نهایت پولیش و براق‌سازی است. در ترمیم صندلی خودرو دقت در انتخاب رنگ بسیار اهمیت دارد زیرا حتی تفاوت جزئی در تونالیته رنگ می‌تواند ظاهر صندلی را غیر طبیعی نشان دهد. پس از اتمام کار، استفاده از اسپری محافظ UV مانع از خشک شدن مجدد چرم در اثر نور خورشید و حفظ درخشندگی آن در بلندمدت می شود.
ترمیم چرم با اسپری یا محلول محافظ
در مراحل پایانی ترمیم استفاده از اسپری یا کرم محافظ حرفه‌ای ضروری است. این محصولات سطح چرم را در برابر گرد و غبار، نور خورشید، رطوبت و لکه های چربی مقاوم می‌کنند. ترکیبات آن ها معمولا شامل واکس های طبیعی و مواد ضد UV است که یک لایه محافظ نازک و نامرئی روی چرم ایجاد می‌کند.این لایه علاوه بر محافظت، به چرم درخشندگی طبیعی و ظاهری تازه می‌بخشد. اگر این مرحله نادیده گرفته شود تمام زحمات ترمیم ممکن است پس از مدت کوتاهی از بین برود چون چرم بدون محافظ مجددا خشک و شکننده می‌شود.
هماهنگی رنگ و بافت در ترمیم نهایی
یکی از ظریف ترین مراحل در ترمیم چرم تطبیق رنگ و بافت سطحی است. در ترمیم های حرفه‌ای، پس از استفاده از فیلر و رنگ ترمیمی معمولا از ابزارهایی مانند پد بافت دار یا پارچه مخصوص استفاده می‌شود تا سطح ترمیم شده با بافت اصلی چرم هماهنگ شود.
این کار باعث می شود محل ترمیم شده از فاصله نزدیک هم قابل تشخیص نباشد و سطح چرم کاملا طبیعی و یکنواخت به نظر برسد. در واقع تفاوت بین ترمیم خانگی و ترمیم حرفه‌ای دقیقا در همین جزئیات نهفته است جایی که زیبایی، دوام و اصالت چرم دوباره به طور کامل برمی‌گردد.
چطور از ایجاد خط و خش جدید جلوگیری کنیم؟
ترمیم چرم گام مهمی در بازگرداندن زیبایی و کیفیت آن است اما اگر مراقبت های لازم پس از ترمیم انجام نشود چرم دوباره در مدت کوتاهی آسیب خواهد دید. حفظ چرم در شرایط پایدار و مناسب باعث می شود ظاهر صاف و درخشان آن برای مدت طولانی حفظ شود. برای جلوگیری از ایجاد خش جدید باید عادت های نگهداری درستی داشته باشید و محیط نگهداری، روش تمیز کردن و میزان رطوبت را کنترل کنید. چرم برخلاف تصور عموم ماده‌ای زنده و تنفس پذیر است بنابراین باید به آن مانند پوستی حساس و ارزشمند رفتار کرد.
تغذیه منظم چرم با کرم و نرم‌کننده های تخصصی
مهم ترین راز در جلوگیری از بروز خط و خش جدید حفظ چربی و رطوبت طبیعی چرم است. چرم با گذشت زمان چربی طبیعی خود را از دست میدهد و خشک شدن آن زمینه ساز ترک و خش های سطحی می‌شود. برای جلوگیری از این اتفاق استفاده منظم از کرم های مرطوب کننده و نرم کننده مخصوص چرم ضروری است. این محصولات با ترکیباتی بر پایه موم زنبورعسل، روغن های معدنی و سیلیکون های طبیعی، بافت چرم را نرم و انعطاف پذیر نگه می‌دارند.
زمان مناسب برای تغذیه چرم معمولا هر دو تا سه ماه یک بار است هرچند در مناطق خشک یا سرد ممکن است نیاز به تکرار زودتر باشد. هنگام استفاده از نرم کننده باید مقدار کمی از آن را با پارچه نرم روی سطح چرم پخش کرد تا به‌تدریج جذب شود و هیچ لایه ضخیمی روی آن باقی نماند. این کار باعث می شود سطح چرم همیشه لطیف بماند و در برابر فشار و تماس فیزیکی مقاومت بیشتری نشان دهد.
دور نگه داشتن چرم از نور مستقیم خورشید و حرارت
نور خورشید و گرمای زیاد از بزرگ ترین دشمنان چرم هستند. اشعه فرابنفش (UV) به مرور باعث تبخیر چربی های محافظ سطح چرم می‌شود و در نتیجه چرم خشک شکننده و مات خواهد شد. در محیط های گرم، چرم حالت طبیعی خود را از دست داده و رطوبت داخلی آن تبخیر می شود که این فرآیند باعث ایجاد ترک های ریز و نازک در سطح می‌گردد.
بهترین شیوه نگهداری چرم قرار دادن آن در مکان های سایه دار، خنک و دارای تهویه مناسب است. اگر چرم در نزدیکی پنجره یا وسایل گرمایشی نگهداری می‌شود بهتر است بین آن و منبع حرارتی فاصله کافی وجود داشته باشد. در فضا های بسیار گرم مانند خودروها نیز می توان از اسپری های محافظ UV یا روکش های پارچه‌ای سبک استفاده کرد تا حرارت به حداقل برسد.
جلوگیری از تماس مستقیم با اجسام تیز یا زبر
یکی از ساده ترین اما مهم ترین اصول مراقبت از چرم جلوگیری از تماس با اجسام تیز است. زیپ لباس، کلید، کمربند فلزی، ناخن یا حتی ساعت مچی می توانند خراش های ریزی روی سطح چرم ایجاد کنند. برای مثال در مبل های چرمی یا صندلی های خودرو، تماس مکرر با زیپ شلوار یا سگک کمربند از دلایل اصلی خش های سطحی است.
در صورتی که چرم به صورت روزمره استفاده می شود مانند کیف یا کفش، بهتر است هنگام استفاده دقت بیشتری در حرکات داشته باشید و تماس اجسام سخت با آن را به حداقل برسانید. همچنین بهتر است هنگام تمیز کردن از پارچه های لطیف و فاقد بافت خشن استفاده شود تا سطح براق چرم دچار ساییدگی نشود.
نگهداری صحیح در زمان عدم استفاده
چرم در زمانی که استفاده نمی شود بیش از هر زمان دیگری در معرض تغییر شکل و خش شدن قرار دارد. وقتی کیف، کفش یا کاپشن چرمی بدون نظم در کمد رها شود، شکل طبیعی خود را از دست میدهد و بخش هایی از آن ممکن است چروک یا ترک خورده شود. بهترین روش برای نگهداری کیف و کفش چرمی این است که داخل آن ها را با کاغذ نرم یا پارچه پنبه‌ای خشک پر کنید تا فرم اصلی حفظ شود.
نباید از روزنامه استفاده کرد چون جوهر چاپ به چرم آسیب می‌زند و در طول زمان باعث تغییر رنگ می شود. در مورد لباس های چرمی، استفاده از چوب لباسی پهن و پوشش پارچه‌ای باعث حفظ حالت طبیعی و جلوگیری از خط‌افتادگی روی شانه ها می شود. محیط نگهداری نیز باید دارای تهویه و رطوبت متعادل باشد تا چرم خشک یا مرطوب نشود.
کنترل رطوبت محیط و جلوگیری از کپک
رطوبت بیش از حد محیط می تواند باعث رشد قارچ و کپک روی سطح چرم شود. این اتفاق معمولا در مکان های بسته و فاقد جریان هوا رخ میدهد. برای پیشگیری از آن استفاده از کیسه های سیلیکاژل یا مواد رطوبت گیر طبیعی در داخل کمد یا جعبه نگهداری چرم بسیار موثر است. در فصول مرطوب بهتر است محصولات چرمی هر چند هفته یک بار از کمد خارج و در هوای آزاد قرار داده شوند تا تنفس کنند. این کار علاوه بر جلوگیری از کپک از خشک شدن ناگهانی چرم نیز جلوگیری می‌کند.
استفاده از پوشش های محافظ و اسپری ضد خش
در بازار محصولات حرفه‌ای مراقبت از چرم، اسپری ها و کرم هایی وجود دارند که برای ایجاد لایه محافظ نازک روی سطح طراحی شده‌اند. این لایه نامرئی در برابر گرد و غبار تماس فیزیکی و حتی رطوبت محافظت ایجاد می‌کند.
به ویژه در محصولات پرمصرف مانند کفش یا کیف روزانه استفاده از این پوشش ها باعث افزایش طول عمر چرم می شود. ترکیبات این اسپری ها معمولا شامل مواد ضد UV، سیلیکون و روغن های طبیعی است که علاوه بر محافظت درخشش ملایمی نیز ایجاد می‌کند. استفاده از آن ها به‌ویژه بعد از هر بار تمیز کردن یا ترمیم مرحله ای ضروری برای حفظ نتیجه نهایی محسوب می‌شود.
مراقبت منظم و رفتار درست با چرم
چرم متریالی است که کیفیت و ماندگاری آن کاملاً به رفتار ما بستگی دارد. باز کردن سریع زیپ ها گذاشتن وسایل سنگین روی کیف چرمی یا تماس با مواد شیمیایی از جمله عطر، اسپری مو و الکل، همگی عواملی هستند که در طول زمان باعث آسیب و ایجاد خش می شوند. بهتر است چرم را با حوصله دقت و احترام نگهداری کرد زیرا هر آسیب کوچک در چرم، در آینده هزینه و زمان بیشتری برای ترمیم نیاز خواهد داشت. مراقبت مستمر نه تنها مانع خش و ترک می‌شود بلکه باعث می گردد چرم با گذر زمان زیبایی بیشتری پیدا کند و حالت لوکس و خاص خود را حفظ نماید.
سوالات متداول درباره رفع خش چرم
۱. آیا می توان خش عمیق چرم را در خانه ترمیم کرد؟
اگر خش فقط سطحی باش بله. اما برای خراش های عمیق بهتر است از تعمیر کار یا رنگ ترمیمی تخصصی استفاده شود.
۲. آیا روغن زیتون برای همه نوع چرم مناسب است؟
خیر در چرم مصنوعی ممکن است باعث تغییر رنگ شود. در چرم طبیعی گزینه‌ای ایمن تر است.
۳. چطور بفهمم چرم من طبیعی است یا مصنوعی؟
چرم طبیعی بوی خاص و منافذ نامنظم دارد در حالی که چرم مصنوعی بوی پلاستیک و سطح یکنواخت دارد.
جمع بندی: چرم سالم درخشان و بدون خش
پاک کردن خط و خش چرم فقط با دقت و شناخت نوع چرم ممکن است. اگر از روش های درست استفاده کنید حتی چرم قدیمی هم می تواند مثل روز اول زیبا و براق به نظر برسد. به یاد داشته باشید که مراقبت منظم از چرم، مهم تر از ترمیم آن است چون هرچه رطوبت و نرمی آن حفظ شود، ماندگاری و زیبایی اش چند برابر خواهد شد.
